Tổng hợp: Hướng dẫn soạn bài Mẹ tôi và cảm nghĩ về tác phẩm Mẹ tôi

tiepsucmuathi.edu.vn tổng hợp bài soạn dưới đây và bài cảm nhận về tấc phẩm mẹ tôi để các bạn có thể tham khảo khi học và soạn bài Mẹ tôi. Bài viết khá chi tiết và đầy đủ: trả lời các câu hỏi của bài học và bài cảm nghĩ về tác phẩm Mẹ tôi hi vọng các bạn sẽ nắm được nội dung tác phẩm để học bài tốt hơn.

Hướng dẫn soạn bài Mẹ tôi

I. VỀ TÁC GIẢ

Ét-môn-đô A-mi-xi (1846-1908) là nhà văn I-ta-li-a, người đã viết bộ sách giáo dục Những tấm lòng cao cả nổi tiếng (trong đó có đoạn trích Mẹ tôi). Ngoài ra, ông còn là tác giả của những cuốn sách như Cuộc đời của những chiến binh (1868), Cuốn truyện của người thầy (1890), Giữa trường và nhà (1892),… Trong những cuốn sách đó, vấn đề quan hệ giữa thầy và trò, gia đình và nhà trường, quan hệ bè bạn,… được thể hiện rất sinh động qua những câu chuyện hấp dẫn và bổ ích.

II. KIẾN THỨC CƠ BẢN

Câu 1. Văn bản là một thư của người bố gửi cho con, nhưng tại sao tác giả lại lấy nhan đề “Mẹ tôi”.

– Hình thức của văn bản là bức thư của người bố gửi cho con nhưng nội dung mà bức thư đề cập đến lại là người mẹ. Người mẹ là nhân vật chính của câu chuyện.

– Người bố viết thư vì thái độ vô lệ của con đối với mẹ, mục đích giáo dục con cần phải lễ độ và kính yêu mẹ. Vì vậy nhan đề “Mẹ tôi” là hoàn toàn chính xác.

– Có ý kiến cho rằng có thể thay thế nhan đề khác như: “Hối hận”, “Một lỗi lầm”. Hai nhan đề này cũng phản ánh được nội dung sự việc, nhưng nó là nghiêng về thể hiện nhân vật tôi hơn là người mẹ. Thứ nữa nó làm mất đi giá trị biểu cảm.

Câu 2. Thái độ của người bố đối với En-ri-cô qua bức thư là thái độ như thế nào? Dựa vào đâu mà em biết được? Lí do gì khiến ông có thái độ ấy?

– Thái độ của người bố đối với En-ri-cô là thái độ buồn bã, tức giận, kiên quyết và rất nghiêm khắc.

– Điều đó được thể hiện qua những từ ngữ, hình ảnh, lời lẽ trong bức thư:

+ “Nhớ lại điều ấy, bố không nén được cơn tức giận đối với con” – > thái độ tức giận.

+ “Con mà lại xúc phạm đến mẹ con ư?” – > Buồn bã, thất vọng.

+ “Trong một thời gian con đừng hôn bố”, “Thà rằng bố không có con còn hơn là thấy con bội bạc với mẹ” – > Thái độ nghiêm khắc.

+ “Việc như thế không bao giờ được tái phạm nữa”. “Con phải xin lỗi mẹ” – > Thái độ kiên quyết.

– Lí do để người bố có thái độ như vậy vì: “Bố để ý sáng nay lúc cô giáo đến thăm, khi nói với mẹ, tôi có nhỡ thốt ra một lời thiếu lễ độ” và điều đó:

+ “Giống như một nhát dao đâm vào tim bố”

+ Là một sự xấu hộ, nhục nhã, dấu vết của sự vong ơn bội nghĩa.

Câu 3. Trong truyện có những hình ảnh những chi tiết nào nói về người mẹ En-ri-cô qua đó em hiểu mẹ của En-ri-cô là người như thế nào?

– Những chi tiết, hình ảnh nói về người mẹ của En-ri-cô:

+ “Mẹ đã thức suốt đêm, cúi mình trên chiếc nôi trông chừng hơi thở hổn hển của con, quằn quại vì nỗi lo sợ, khóc nức nở vì nghĩ rằng có thể mất con”.

+ “Người mẹ sẵn sàng bỏ hết một năm hạnh phúc để tránh cho con một giờ đau đớn”.

+ “Người mẹ có thể đi ăn xin để nuôi con, có thể hi sinh tính mạng để cứu sống con”.

– Qua đó giúp ta hiểu rằng mẹ của En-ri-cô là người có tình thương con vô cùng mãnh liệt, hết lòng vì con hi sinh tất cả vì con. Đó là hình ảnh về một người mẹ thiêng liêng, biểu tượng đẹp của tình mẫu tử.

Câu 4. Theo em điều gì đã khiến En-ri-cô xúc động khi đọc thư bố? Lí do En-ri-cô xúc động khi đọc thư bố là:

– Vì bố đã nhắc lại những kỉ niệm thiêng liêng giữa mẹ và En-ri-cô.

– Thái độ nghiêm khắc, kiên quyết của bố.

– Những lời nói chân tình, sâu sắc và xúc động của bố.

– Vì bố rất yêu En-ri-cô.

– Và còn bởi En-ri-cô là một cậu bé biết hối lỗi, thấy xấu hổ trước sự sai phạm của mình.

Câu 5. Theo em tại sao người bố không nói trực tiếp với En-ri-cô mà lại viết thư ? Lí do để bố En-ri-cô chọn hình thức viết thư :

– Giữ được sự kín đáo, tế nhị không làm người mắc lỗi cảm thấy xấu hổ trước mặt những người khác quát mắng hay bị đánh.

– Hình thức viết thư làm cho En-ri-cô nhận thức sâu sắc hơn, có thời gian để suy nghĩ và đọc đi đọc lại nhiều lần.

– Viết thư tình cảm của người bố được thể hiện dễ dàng hơn, sâu sắc hơn.

= > Tóm lại, dưới hình thức viết thư đó là cách góp ý vừa tế nhị kín đáo, lại vừa hiệu quả.

Câu 6. Sưu tầm một số bài thơ, đoạn thơ viết về người mẹ.

Mẹ

… Mẹ ngồi vá áo trước sân

Vá bao mong ước tay sần mũi kim

Bát canh đắng lá chân chim

Lẫn vài con tép mẹ tìm dành con.

(Nguyễn Ngọc Oánh)

Kí ức của mẹ

Mẹ đã chờ xanh lại thời gian

Mẹ ngỡ con còn chơi trốn tìm đâu đó

Những đứa con mang hình hài nỗi nhớ

Kí ức mẹ là lòng biển hóa san hô.

(Nguyễn Khắc Thạch)

Câu 7. Nếu được gặp En-ri-cô, em sẽ tâm sự với bạn điều gì? Em có thấy rằng En-ri-cô có người mẹ và người bố thật tuyệt vời không? Nếu đồng ý em hãy nói với bạn điều đó

III. RÈN LUYỆN KĨ NĂNG

  1. Tóm tắt

Vì được viết dưới dạng một bức thư nên văn bản này hầu như không có cốt truyện. Tuy nhiên, có thể căn cứ vào cách thể hiện của văn bản (đã nói ở trên) để tóm tắt những nét chủ yếu như sau:

En-ri-cô ăn nói thiếu lễ độ với mẹ. Bố biết chuyện, viết thư cho En-ri-cô với lời lẽ vừa yêu thương vừa tức giận. Trong thư, bố nói về tình yêu, về sự hi sinh to lớn mà mẹ đã dành cho En-ri-cô… Trước cách xử sự tế nhị nhưng không kém phần quyết liệt, gay gắt của bố, En-ri-cô vô cùng hối hận.

  1. Cách đọc

Văn bản hầu như chỉ sử dụng một giọng điệu duy nhất là giọng điệu của người bố nói với con. Bởi vậy, ngoài đoạn thứ nhất (được viết theo phương thức tự sự) đọc bằng giọng chậm rãi, thể hiện sự hối hận của En-ri-cô, các đoạn sau cần đọc bám sát giọng điệu của người bố: khi thủ thỉ tâm tình (nói về tình yêu và sự hi sinh của mẹ đối với En-ri-cô), khi tức giận (biểu lộ thái độ giận dữ trước cách nói năng của En-ri-cô với mẹ),…

  1. Có thể chọn đoạn văn sau để học thuộc lòng:

Con hãy nhớ rằng, tình yêu thương, kính trọng cha mẹ là tình cảm thiêng liêng hơn cả. Thật đáng xấu hổ và nhục nhã cho kẻ nào chà đạp lên nó. 

  1. Kể lại một sự việc em lỡ gây ra khiến bố mẹ, mẹ buồn phiền.

Trong cuộc đời của mỗi con người nhất là khi còn thơ ấu chắc hẳn sẽ không ít lần mắc lỗi khiến cho bố mẹ phải phiền lòng. Em có thể nhớ lại câu chuyện (của bản thân, của người khác mà em từng được chứng kiến hay nghe kể lại) từng khiến mình phải băn khoăn, day dứt và hãy kể lại câu chuyện đó. Cần chú ý nêu ra được những bài học cho bản thân.

Bài văn mẫu: Đề bài: Phát biểu cảm nghĩ về tác phẩm Mẹ tôi của nhà văn Ét- môn- đô đờ A- mi-xi

Văn bản Mẹ tôi là một tác phẩm hay và giàu ý nghĩa của nhà văn Ét- môn- đô đờ A- mi-xi, thông qua bức thư của người bố gửi cho En- ri- cô đã thể hiện được tình yêu của người mẹ dành cho cậu bé En- ri- cô, thái độ yêu thương nhưng nghiêm khắc trong cách giáo dục con của bố Em – ri- cô cũng như thái độ hối hận của Em – ri- cô vì đã có thái độ hỗn hào đối với người mẹ của mình. Thông qua tác phẩm này người đọc thêm hiểu và kính trọng đối với tấm lòng bao la của người mẹ, và cũng như ý thức về từng hành động, cách ứng xử với mẹ của mình.

Tác phẩm Mẹ tôi không có cốt truyện, tác phẩm được trình bày dưới hình thức của một lá thư mà bố En- ri- cô gửi cho En – ri- cô khi chứng kiến thái độ hỗn hào, thiếu lễ phép của cậu bé với mẹ. Tuy không có cốt truyện nhưng theo dõi từng tình tiết mà người cha đề cập đến trong lá thư, ta có thể phần nào hiểu được diễn biến sự việc xảy ra. Ta có thể cụ thể hóa nội dung của sự việc qua sự hình dung sau: En- ri- cô đã có những lời nói thiếu lễ phép với mẹ khiến cho người mẹ buồn bã, người bố chứng kiến toàn bộ sự việc xảy ra và thất vọng trước cách cư xử, lời nói của En- ri- cô.

Người bố đã nhắc nhở người con thông qua một bức thư, trong bức thư đó thì người bố đã nói về những hi sinh thầm lặng của mẹ dành cho En- ri – cô và tỏ thái độ thất vọng với En- ri- cô. En- ri- cô sau khi đọc lá thư bố gửi cho mình thì chợt hiểu ra nhiều chuyện, ý thức được lời nói vô lễ của mình đã làm mẹ tổn thương và những hối hận, En- ri- cô quyết định xin mẹ tha thứ cho lỗi lầm của mình và thay đổi theo hướng tích cực.
Ta có thể thấy, nhân vật En- ri- cô là một đứa trẻ nông nổi, bồng bột, chưa ý thức được những lời nói cũng như hành động của mình, bởi vậy mà nói ra những lời thiếu lễ độ, làm tổn thương đến mẹ. Buổi sáng khi cô giáo đến nhà, En- ri- cô đã trước mặt cô giáo nói ra những lời thiếu lễ độ với mẹ. Lời nói tuy vô tình nhưng khiến cho người mẹ buồn, làm cho bố của En-ri- cô thất vọng. Đây là một hành vi không nên có ở một người con, đáng nhắc nhở và trách phạt. Nhưng ta cũng có thể thấy En- ri- cô là một đứa trẻ biết suy nghĩ, hối lỗi trước sự sai trái của bản thân. Trước những lời phân tích, phê bình nghiêm khắc của bố, En- ri- cô đã nhận thấy được cái sai của bản thân và có những suy nghĩ đúng đắn và hành động sử chữa kịp thời.

En- ri- cô biết ơn bố vì đã nhắc nhở mình và cảm thấy hối hận trước lời nói thiếu lễ độ với mẹ, En- ri- cô đã sửa chữa lỗi lầm bằng cách cầu xin sự tha thứ của người mẹ. Như vậy, cậu bé En- ri- cô đáng trách nhưng cũng đáng trân trọng, đáng trách vì có những lời nói không đúng với mẹ, đáng trân trọng bởi cậu bé là một người biết lắng nghe, dùng những hành động thiết thực để sửa chữa lỗi lầm thay vì ngang bướng phủ định, không nghe lời bố. Qua bức thư của bố En- ri- cô gửi cho En- ri- cô ta có thể thấy đây là một người bố nghiêm khắc trong cách giáo dục con cái.

Bố En- ri- cô không chấp nhận thái độ hỗn hào của En- ri- cô đối với mẹ, người bố đã vô cùng tức giận trước những lời nói không suy nghĩ ấy “Bố không thể nén được cơn tức giận đối với con”, người bố ấy nghiêm khắc trong việc chỉ ra khuyết điểm của con “…thà rằn bố không có con, còn hơn thấy con bội bạc với mẹ”. Ta có thể thấy bố En- ri- cô là một người vô cùng bộc trực, ngay thẳng khi nói ra những suy nghĩ của mình, người bố ấy không cho phép đứa con có hành vi hỗn láo với chính người yêu thương, quan tâm đến nó hơn tất cả mọi người.

Bên trong vẻ ngoài nghiêm khắc, bộc trực ấy là một tình thương con sâu sắc, vì thương con nên mới tức giận trước những hành vi sai trái của con “Sự hỗn láo của con như một nhát dao đâm vào tim bố vậy”. Người bố cũng là người có phương pháp giáo dục con hiệu quả, người bố dùng những lời lẽ có nghiêm khắc, có tha thiết, có cảnh cáo nhắc nhở để người con có thể thay đổi. Người mẹ tuy không xuất hiện trực tiếp nhưng qua lời kể của bố En- ri- cô ta có thể thấy đây là một người mẹ tuyệt vời.

Đó là người mẹ hết lòng yêu thương, chăm sóc, hi sinh lặng thầm vì En- ri-cô. Hồi còn nhỏ, En- ri- cô nhiều bệnh, hay ốm đau, mẹ luôn ở bên không rời En- ri- cô nửa bước vì sợ một phút rời mắt thôi thì đứa con có thể rời xa vòng tay mình mãi mãi “…mẹ phải thức suốt đên, cúi mình trên chiếc nôi trông chừng hơi thở hổn hển của con,…khi nghĩ rằng có thể mất con”, đó là người mẹ vĩ đại, sẵn sàng đánh đổi hết một năm hạnh phúc, thậm chí cả tính mạng để cứu sống con.

Tác phẩm Mẹ tôi của nhà văn Ét- môn- đô đờ A- mi-xi đã đề cập đến nhiều vấn đề mang tính nhân văn, đó là tình yêu của bố mẹ đối với con cái, là cách thức giáo dục để những đứa con có thể thay đổi theo hướng tích cực. Mà hơn hết đó chính là sự trưởng thành trong nhận thức của đứa con sau tất cả những lỗi lầm mà nó gây ra.

Trên đây là tổng hợp đầy đủ  hướng dẫn trả lời các câu hỏi soạn bài Mẹ tôi và bài văn mẫu cảm nghĩ về tác phẩm Mẹ tôi mà tiepsucmuathi.edu.vn đã cập nhật. Nếu còn câu hỏi nào các bạn cần giải đáp thì hãy gửi về cho chúng tôi nhé. Chúc các bạn học tập tốt!

Related Posts

Hướng dẫn làm thơ lục bát và song thất lục bát hay dành cho mọi lứa tuổi

Nói đến thơ lục bát chắc hẳn ai cũng từng được đọc và được nghe bởi nó vẫn luôn hiện lên xung quanh cuộc sống của chúng…

Soạn bài: Nguyễn Đình Chiểu, ngôi sao sáng trong văn nghệ của dân tộc

Soạn bài: Nguyễn Đình Chiểu, ngôi sao sáng trong văn nghệ của dân tộc

Soạn bài: Nguyễn Đình Chiểu, ngôi sao sáng trong văn nghệ của dân tộc

Mấy ý nghĩ về thơ

Soạn bài: Mấy ý nghĩ về thơ

Soạn bài: Mấy ý nghĩ về thơ

Soạn bài: Khái quát văn học Việt Nam từ đầu cách mạng tháng tám 1945 đến thế kỉ XX

Soạn bài: Khái quát văn học Việt Nam từ đầu cách mạng tháng tám 1945 đến thế kỉ XX

Soạn bài: Khái quát văn học Việt Nam từ đầu cách mạng tháng tám 1945 đến thế kỉ XX

Soạn bài: Đô-xtôi-ép-xki

Soạn bài: Đô-xtôi-ép-xki

Soạn bài: Đô-xtôi-ép-xki

Hồ Chí Minh

Soạn bài: Tác giả Hồ Chí Minh

Soạn bài: Tuyên ngôn độc lập

Trả lời

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai.